Dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh đang thu hút sự chú ý lớn khi được đề xuất đầu tư với quy mô hơn 150.000 tỷ đồng, kết nối trung tâm Thủ đô với thành phố du lịch Hạ Long chỉ trong chưa đầy 1 giờ di chuyển. Tuyến đường sắt tốc độ cao này không chỉ mở ra bước ngoặt trong phát triển hạ tầng giao thông vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, mà còn hứa hẹn thúc đẩy mạnh mẽ du lịch, logistics và đô thị dọc hành lang Hà Nội – Bắc Ninh – Hải Phòng – Quảng Ninh.
Quy mô dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh
Dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh do Công ty Cổ phần VinSpeed đề xuất đầu tư, với tổng mức vốn gần 153.000 tỷ đồng (tương đương khoảng 5,3 tỷ USD). Đây là tuyến đường sắt tốc độ cao thứ hai của Việt Nam, sau tuyến Bắc – Nam, và vừa được bổ sung vào Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn 2050.
Theo kế hoạch, VinSpeed dự kiến được phê duyệt chủ trương đầu tư trong quý IV/2025, thi công trong 24 tháng (từ quý IV/2025 đến quý IV/2027), chạy thử vào cuối năm 2027 và vận hành thương mại từ quý I/2028.
Trong giai đoạn 2028 – 2035, dự án sẽ khai thác 4 đoàn tàu (16 toa) và tăng lên 8 đoàn (32 toa) từ năm 2035 đến 2050. Các chuyến tàu hoạt động 18 giờ mỗi ngày (từ 5h đến 23h), với tần suất ban đầu 60 phút/chuyến, sau đó giảm còn 30 phút/chuyến từ năm 2030.
Tuyến đường sắt có chiều dài khoảng 120 km, đi qua 22 xã, phường thuộc 4 địa phương: Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng và Quảng Ninh. Tuyến được thiết kế theo khổ ray tiêu chuẩn 1.435 mm, điện khí hóa toàn tuyến, với tốc độ tối đa 350 km/h, riêng đoạn qua Hà Nội giới hạn 120 km/h.
Điểm đầu đặt tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (xã Đông Anh, Hà Nội), đi qua ga Gia Bình (Bắc Ninh), ga Yên Tử (Quảng Ninh) và kết thúc tại ga Hạ Long (Tuần Châu) – trung tâm du lịch của tỉnh Quảng Ninh.
Quy hoạch nhà ga đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh
Dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh sẽ xây dựng tuyến đường sắt khổ đôi 1.435 mm, bao gồm 4 nhà ga chính và 1 depot bảo dưỡng tại Tuần Châu.
Ga Cổ Loa (Hà Nội) – Điểm đầu tuyến
Ga Cổ Loa nằm tại xã Đông Anh, Hà Nội, với diện tích khoảng 1,26 ha. Ga được thiết kế sơ bộ 4 đường ray, kết nối trực tiếp với đường Trường Sa và đường nối cầu Tứ Liên, thuận tiện cho việc di chuyển.
Đặc biệt, ga Cổ Loa sẽ liên thông với tuyến metro số 4, đồng thời gần Khu đô thị Cổ Loa và Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, tạo thành nút giao thông chiến lược phía Bắc Thủ đô.
Ga Gia Bình (Bắc Ninh)
Là ga trung gian nằm tại xã Lương Tài (Bắc Ninh), có diện tích khoảng 0,91 ha, tiếp giáp sân bay Gia Bình và các khu dân cư hiện hữu. Ga kết nối với đường tỉnh 285, cho phép tàu đạt tốc độ tối đa 160 km/h khi lưu thông qua khu vực này.
Ga Yên Tử (Quảng Ninh)
Ga Yên Tử được quy hoạch tại khu vực gần đền Trình – Yên Tử, cách điểm di tích chỉ 500 m. Diện tích ga khoảng 0,91 ha, nằm gần bến xe phía Tây và ga cuối tuyến đường sắt Monorail trong quy hoạch của tỉnh Quảng Ninh.
Vị trí này giúp kết nối du lịch tâm linh Yên Tử với hệ thống giao thông cao tốc, tạo động lực phát triển kinh tế – du lịch vùng Đông Bắc.
Ga Hạ Long (Quảng Ninh) – Ga cuối tuyến
Ga Hạ Long đặt tại phường Tuần Châu, có diện tích 1,26 ha, nằm trong khu công viên rừng Hạ Long và tiếp giáp Khu đô thị Hạ Long Xanh. Ga kết nối thuận tiện với Quốc lộ 18 và cao tốc Hải Phòng – Móng Cái, tạo thành trung tâm giao thông – du lịch – logistics hiện đại. Tại đây cũng xây dựng depot bảo dưỡng rộng 34,2 ha, phục vụ sửa chữa, vận hành và lưu trú tàu.
Nhà đầu tư đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh là ai?
VinSpeed – đơn vị đề xuất đầu tư dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh – được thành lập vào tháng 5/2024, hoạt động trong các lĩnh vực xây dựng công trình đường sắt, sản xuất đầu máy toa xe và phát triển hạ tầng giao thông tốc độ cao.
Về cơ cấu cổ đông:
- Tỷ phú Phạm Nhật Vượng nắm giữ 51% cổ phần.
- Hai con trai Phạm Nhật Quân Anh và Phạm Nhật Minh Hoàng mỗi người sở hữu 1%.
- Tập đoàn Đầu tư Việt Nam (VIG) nắm 35% vốn.
- Vingroup nắm giữ 10% còn lại.
Tổng vốn điều lệ hiện đạt 000 tỷ đồng.
Trước đó, VinSpeed cũng từng đề xuất đầu tư tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam với tổng vốn ước tính 61,35 tỷ USD, tương đương 13% GDP của Việt Nam năm 2024. Theo phương án tài chính, doanh nghiệp này dự kiến tự thu xếp 20% vốn (khoảng 12,27 tỷ USD), phần còn lại 80% vay Nhà nước không tính lãi trong 35 năm.
Dự án đường sắt cao tốc Hà Nội – Quảng Ninh được kỳ vọng trở thành tuyến giao thông huyết mạch, giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội đến Hạ Long xuống chưa đầy 1 giờ. Không chỉ góp phần giảm tải cho hệ thống cao tốc đường bộ, tuyến đường sắt này còn là động lực phát triển kinh tế, du lịch và đô thị hóa vùng duyên hải Bắc Bộ, đánh dấu bước tiến mới của Việt Nam trên bản đồ hạ tầng giao thông hiện đại.
Xem thêm >>> Đề xuất xây dựng tuyến tàu điện monorail hơn 80km dọc sông Hồng